Nowe Prawo Własności Przemysłowej już za chwilę
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo Własności Przemysłowej (dalej: PWP) była nowelizowana ponad 20 razy i jak się wydaje na tym nie koniec. Pojawił się projekt kolejnej, bardzo obszernej nowelizacji PWP, która biorąc pod uwagę ciągły rozwój cyfryzacji, elektronizacji procesów inwestycyjnych czy harmonizacji prawa polskiego z prawem unijnym jest też zmianą konieczną.
Przedmiotowa nowelizacja jest obecnie na etapie konsultacji publicznych, w związku z czym może ulec jeszcze pewnym zmianom. Poniżej najważniejsze naszym zdaniem zmiany proponowane w nowelizacji i ich przewidywane skutki.
Nowy sposób informowania o zgłoszeniu znaku towarowego
Dotychczasowa publikacja o zgłoszeniu znaku towarowego w Biuletynie Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: UPRP) zastąpiona zostanie podaniem do publicznej wiadomości informacji na stronie internetowej UPRP. W przypadku międzynarodowego znaku towarowego UPRP ma podawać do publicznej wiadomości tylko informację o wyznaczeniu tego znaku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Opozycja zamiast sprzeciwu w przypadku znaków towarowych
Ustawodawca zastępując dotychczasowy termin sprzeciw pojęciem opozycja chciał rozróżnić obie instytucje. Opozycja mianowicie będzie odnosić się tylko do znaków towarowych i będzie wnoszona przed uzyskaniem prawa wyłącznego. Natomiast sprzeciw ma dotyczyć innych przedmiotów własności przemysłowej, a złożyć go można dopiero po ich rejestracji. Podanie informacji o zgłoszeniu znaku towarowego do publicznej wiadomości na stronie internetowej UPRP ma rozpoczynać bieg terminu na wniesienie opozycji. Wniesienie opozycji ma zostać skrócone z 3 do 2 miesięcy. Jednocześnie obu stronom będzie wyznaczany termin na wystąpienie ze zgodnym wnioskiem o wyznaczenie im terminu na ugodowe rozwiązanie sprawy, gdy obie strony widzą taką możliwość.
Uzupełnienie regulacji dotyczącej wspólności prawa wyłącznego
W projekcie, w ramach nowelizacji dotyczącej znaków towarowych, uregulowano także kwestie wspólności prawa wyłącznego. Zasady dotyczące praw własności przemysłowej przysługujących więcej niż jednemu podmiotowi ma określać umowa o wspólności prawa wyłącznego, a w jej braku przepisy k. c. o współwłasności w częściach ułamkowych. Wprowadzona ma być również zasada, iż współuprawnionym przysługuje prawo pierwokupu (w terminie miesiąca, chyba że zostanie określony innym termin) w przypadku przeniesienia udziału w sprawie.
Zniesione zostanie wspólne prawo ochronne na znak towarowy
Projekt rezygnuje z dotychczasowej instytucji wspólnego prawa ochronnego na znak towarowy, w związku z czym prawo ochronne na znak towarowy będzie mogło zostać zgłoszone przez kilka podmiotów. Będzie jednak istniała możliwość zawarcia umowy wspólności prawa wyłącznego o której mowa w poprzednim punkcie. Wspólność prawa może zostać ustanowiona dla wszystkich przedmiotów prawa własności przemysłowej.
Zmiana i przyspieszenie systemu rozpatrywania zgłoszeń wzorów użytkowych
System badawczy, z wykorzystaniem którego rozpatrywane są zgłoszenia wzorów użytkowych, ma zostać zastąpiony systemem rejestrowym. Pozwoli on na szybsze rozpatrywanie zgłoszeń, co powinno z czasem przełożyć się na większą ilość zgłoszeń. Zakłada się, że dzięki systemowi rejestrowemu czas rozpatrywania zgłoszeń zostanie skrócony z 24 do 12 miesięcy.
Nowa definicja wzoru użytkowego
Projekt wprowadza również zmianę definicji wzoru użytkowego. Zgodnie z projektem wzorem użytkowym podlegającym ochronie jest nowe i nadające się do przemysłowego stosowania rozwiązanie o charakterze technicznym. Dzięki tej zmianie rozszerzy się zakres wytworów, które mogą być chronione jako wzory użytkowe.
Sprawozdanie o stanie techniki
Projekt nowelizacji usuwa wymóg sporządzania sprawozdania o stanie techniki dla każdego zgłoszenia wzoru użytkowego. Zgodnie z projektem, zgłaszający będzie mógł złożyć wniosek o sporządzenie sprawozdania o stanie techniki obejmującego wykaz publikacji wskazujących najbliższy stan techniki lub podważających nowość zgłoszonego wzoru użytkowego. UPRP wraz ze sporządzeniem sprawozdania będzie przygotowywał ocenę dotyczącą warunku nowości i warunku jednego rozwiązania. Sprawozdanie będzie niezbędnym załącznikiem do wniosku o udzielenie zabezpieczenia oraz do pozwu o naruszenie prawa z rejestracji.
Zmiany w definicji wzoru przemysłowego i wzoru użytkowego
Definicja wzoru przemysłowego ujawniona w projekcie harmonizuje prawo polskie i prawo unijne (Dyrektywę 98/71/WE). Z dotychczasowej definicji wzoru użytkowego wyłączono ustawowe warunki ochrony tj. nowość i indywidualny charakter, natomiast pojęcie wytwór zastąpiono określeniem produkt, wynikającym z ww. dyrektywy:
-wzorem przemysłowym jest postać produktu albo jego części wynikająca w szczególności z cech linii, konturów, kolorystyki, kształtu, faktury, materiału samego produktu lub jego ornamentacji.
-produktem jest każdy wytwór przemysłowy lub rękodzielniczy, w szczególności części składowe produktu złożonego, opakowania, symbole graficzne i kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
-produktem złożonym jest produkt składający się z wielu części składowych, które mogą być zastąpione w sposób pozwalający na demontaż i ponowny montaż produktu.
Zgodnie z nowelizacją ma zostać wprowadzona również nowa i uproszczona definicja wzoru użytkowego, która będzie brzmieć następująco: Wzorem użytkowym jest nowe i nadające się do przemysłowego stosowania rozwiązanie o charakterze technicznym.
Usunięcie możliwości zgłaszania odmian wzoru przemysłowego
Nastąpić ma też wykluczenie możliwości zgłaszania wzoru w odmianach, ale dopuszczona będzie możliwość dokonywania zgłoszeń zbiorowych, co zwiększy pewność prawa w odniesieniu do zakresu ochrony wzoru, a jednocześnie uprości i przyspieszy procedurę rejestracyjną. Kilka wzorów przemysłowych będzie można ująć w jednym zgłoszeniu zbiorowym.
Wstępne zgłoszenie wynalazku
Projekt wprowadza nową instytucję wstępnego zgłoszenia wynalazku, która stwarza możliwość zastrzeżenia daty pierwszeństwa zgłoszenia wynalazku po dokonaniu uproszczonego zgłoszenia bez utraty nowości zgłoszonego rozwiązania. Wyklucza się możliwość wprowadzania zmian do tego rodzaju zgłoszenia. Jeśli zgłoszenie nie będzie posiadało wszystkich obligatoryjnych elementów zostanie pozostawione bez rozpoznania oraz bez wzywania o uzupełnienie zgłoszenia. Wstępne zgłoszenie wynalazku nie będzie publikowane.
Depozyt informacji technicznych
Ma zostać stworzony depozyt zawierający informacje techniczne i technologiczne stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, mające formę elektroniczną. Złożenie dokumentacji do depozytu będzie potwierdzane. UPRP nie będzie badał co jest przedmiotem depozytu, jak również nie będzie badał uprawnień wnioskodawcy do informacji umieszczonym w depozycie. Depozyt może być przydatny w przypadku wykazania dowodu na okoliczność pierwszeństwa istnienia informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa i na okoliczność treści (przedmiotu) tej informacji, w sytuacji, gdy podmiot trzeci bezprawnie posłuży się taką informacją.
Zmiany dotyczące opłat
Istotne zmiany mają dotyczyć opłat pobieranych w sprawie udzielania praw na przedmioty własności przemysłowej oraz dotyczące kontynuacji ochrony. Katalog opłat i ich wysokość zostanie określony w odrębnym rozporządzeniu Rady Ministrów, którego treść nie jest jeszcze znana.
Zwolnienie z opłat
Projektem zaproponowano inne zasady zwolnienia z opłat. Zwolnieniem w całości lub części mogą zostać objęte:
-opłata jednorazowa za zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego lub znaku towarowego,
–opłata jednorazowa od opozycji, sprzeciwu, wniosku o wydanie decyzji w postępowaniu spornym oraz od wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy,
–opłaty okresowe za ochronę wynalazku, wzoru użytkowego i wzoru przemysłowego – za okresy nieprzekraczające pierwszych 10 lat ochrony.
Zgłaszający, który nie jest w stanie uiścić pełnej opłaty za zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego może wystąpić do UPRP o zwolnienie go z tej opłaty. Pozostała do uiszczenia część opłaty (zwolnienie nie dotyczy całości) nie może być niższa niż 20% opłaty należnej, a w odniesieniu do opłat za zgłoszenie znaku towarowego 50% opłaty należnej.
IP COMBO
Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie tzw. IP COMBO polegającego na tym, że w przypadku dokonania w okresie 3 miesięcy zgłoszenia co najmniej trzech różnych przedmiotów własności przemysłowej, na wniosek zgłaszającego opłata za zgłoszenie każdego z nich ulegnie obniżeniu o 30%, pod warunkiem, że zgłaszający nie jest już zwolniony z opłaty za zgłoszenie.
Cele nowelizacji
Celem nowelizacji jest zachęcenie przedsiębiorców, aby częściej i w większym zakresie chronili swoją własność intelektualną. Ma temu służyć przyspieszenie i uproszczenie postępowań przed Urzędem Patentowym, jak również obniżenie opłat. Jakie będą rzeczywiste skutki nowelizacji PWP dowiemy się po jej uchwaleniu i wejściu w życie.
/oprac. aplikant adw. Klaudia Boniec, adw. Małgorzata Nowotnik-Zajączkowska/
