Batalia wokół kredytów frankowych trwa w najlepsze
Spór pomiędzy frankowiczami a bankami przybiera na sile. Spraw zawisłych w sądach jest coraz więcej. Jednocześnie trwają batalie wokół pytania jakie ewentualne roszczenia przysługują frankowiczom, czy umowy kredytowe są ważne, jak również w zakresie sposobu rozliczania umowy (teoria salda bądź teoria dwóch kondykcji).
Rozwiązaniem powstających sprzeczności w doktrynie, a zarazem wskazówką orzeczniczą dla spraw będących w toku (oraz spraw przyszłych) będzie planowana uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Planowo uchwała miała być podjęta dnia 25 marca 2021 r., jednak z uwagi na zarażenie wirusem SARS-CoV-2 Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego i jej hospitalizację, koniecznym było przesunięciem terminu pierwotnie na 13 kwietnia 2021 r., a następnie na 11 maja 2021 r.
Z niecierpliwością oczekujemy na rzeczoną uchwałę. Sąd Najwyższy odpowie w niej na sześć, niezwykle kluczowych dla rozstrzygnięcia sporów frankowych, pytań:
Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów?
Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie?
Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie?
Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej, w wykonaniu której bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają odrębne roszczenia z tytułu nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron, czy też powstaje jedynie jedno roszczenie, równe różnicy spełnionych świadczeń, na rzecz tej strony, której łączne świadczenie miało wyższą wysokość?
Czy w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej z powodu niedozwolonego charakteru niektórych jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się od chwili ich wypłaty?
Czy, jeżeli w przypadku nieważności lub bezskuteczności umowy kredytowej którejkolwiek ze stron przysługuje roszczenie o zwrot świadczenia spełnionego w wykonaniu takiej umowy, strona ta może również żądać wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych przez drugą stronę?
Odpowiedzi na powyższe pytania nie tylko będą pomocne dla ustalania zakresu roszczeń obu stron sporu, ale przede wszystkim pomogą w ich sprawnym rozstrzyganiu, co przy narastającej ilości pozwów frankowych będzie kluczowe dla rozstrzygania spraw bez nieuzasadnionej zwłoki.
(oprac. adwokat Piotr Gąsowski)
