Więcej pieniędzy w domowym budżecie? Najnowsze zmiany podatkowe weszły w życie
Jak twierdził Benjamin Franklin- w życiu pewne są tylko śmierć i podatki. A gdy mowa o podatkach to bardziej niż pewne są także zmiany w zakresie ich regulacji. 1 lipca br. weszły w życie kolejne zmiany prawa podatkowego, które stanowią odpowiedź na krytykę systemu podatkowego w Polsce, w tym liczne głosy co do braków i nieścisłości wynikających z Polskiego Ładu.
Zmian podatkowych obowiązujących od początku lipca jest sporo, poniżej omówimy trzy najistotniejsze elementy nowelizacji oraz to jakie skutki mogą przynieść.
Zmiana skali opodatkowania PIT z 17 do 12%
Ustawodawca ze względu na rosnącą inflację postanowił zmniejszyć opodatkowanie podatkiem dochodowym w pierwszym progu podatkowym z obecnie obowiązujących 17% do 12%. Obniżenie podatku będzie dotyczyło pracowników, zleceniobiorców, emerytów, rencistów i przedsiębiorców. Łącznie przewiduje się, że obejmie swym zakresem bardzo dużą grupę – 12, 5 mln osób. Co ważne obniżeniem podatku jest objęty dochód w wysokości do 120 tys. zł netto. Drugi próg podatkowy nie został obniżony.
Naturalnym jest, że obniżenie podatku spowoduje, że więcej pieniędzy pozostanie w portfelach podatników, ale jakich kwot można się spodziewać? W wypłatach osób zarabiających tzw. najniższą krajową nic się nie zmieni, ponieważ suma rocznego dochodu nie przekracza kwoty wolnej od podatku. Przewiduje się, że najwięcej zyskają osoby zarabiające miesięcznie średnio ok. 6 tys. zł brutto, ponieważ do ich kieszeni może trafić nawet ponad 100 zł miesięcznie. W przypadku osób zarabiających powyżej wskazanej kwoty zysk z obniżonego podatku będzie malał.
Wydawałoby się, że obniżka PIT aż o 5% przyniesie większe korzyści finansowe, jednak należy pamiętać, że realne korzyści z obniżki podatku niweluje 9% podatku na ubezpieczenie zdrowotne. Ważną informacją jest, że obniżka podatku, pomimo że weszła w życie 1 lipca br., obowiązywać będzie od 1 stycznia br., dzięki czemu podatnicy po rozliczeniu PIT w 2023 r. za 2022 r. otrzymają zwroty nadpłaconego przez ostatnie pół roku podatku.
Odliczenie składki zdrowotnej przez przedsiębiorców na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej
Przypomnijmy, że przedsiębiorcy mogą w Polsce rozliczać się różnymi formami opodatkowania m.in. podatkiem liniowym, ryczałtem lub kartą podatkową. Zgodnie z założeniami Polskiego Ładu przedsiębiorcy w 2022 r. nie mieli już możliwości odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne od przychodu, co odwróciła najnowsza nowelizacja, ponieważ wprowadziła możliwość częściowego odliczenia składki zdrowotnej przez przedsiębiorców.
Rozliczający się podatkiem liniowym będą mogli odliczyć od przychodu maksymalnie 8,7 tys. zł rocznie składki na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorcy, którzy wybrali ryczałt będą mogli odliczyć od zgromadzonego przychodu do 50% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast trzecia grupa, czyli przedsiębiorcy rozliczający się kartą podatkową będą mogli odliczyć 19% zapłaconych składek od przychodu. Z możliwości odliczenia nie będą mogli skorzystać podatnicy rozliczający się według skali podatkowej, czyli podatkiem wynoszącym 12% lub 32%. W wyniku możliwości częściowego odliczenia składki zdrowotnej do przedsiębiorców trafi więcej środków, w zależności od wyboru formy opodatkowania.
Rezygnacja z ulgi dla klasy średniej
Ulga dla tzw. klasy średniej została wprowadzona Polskim Ładem. Ulga polegała na odliczeniu od dochodu kwoty, która jest ustalana indywidualnie w oparciu o wysokość uzyskanych przychodów. Z ulgi mogły skorzystać osoby zarabiające od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie, czyli niezbyt duża grupa osób. Po pół roku funkcjonowania ulgi ustawodawca znosi ją. Powodem zniesienia jest zbyt duża trudność w wyliczaniu ulgi, niejasności dotyczące jej stosowania, a nawet niekorzystne skutki dla podatnika, gdy zmienią się jego zarobki. Łatwiejszym rozwiązaniem jest zniesienie ulgi niż jej kompleksowa nowelizacja. Natomiast projektowana ustawa zawiera także zabezpieczenie dla podatników, którzy stracą na likwidacji ulgi (pomimo obniżenia podatku do 12%). Otrzymają oni zwrot różnicy, czyli kwotę zmniejszającą zobowiązanie tak, aby nowe rozwiązanie nie spowodowało pogorszenia ich sytuacji.
Przewidywane skutki zmian podatkowych
Obniżenie podatku PIT, możliwość odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców rozliczających się liniowo, ryczałtem lub kratą podatkową, rezygnacja z ulgi dla klasy średniej z pewnością obejmą swym zakresem szerszą grupę podatników, niż wcześniejsze zmiany. Rzeczywiście, dodatkowe pieniądze trafią do portfeli podatników, jednak nie będą to bardzo duże kwoty. Kolejną korzyścią jest to, że rozliczenie podatku i skorzystanie z ulg będzie łatwiejsze dla podatnika.
Z drugiej strony na rezultaty zmniejszenia podatku i inne ułatwienia należy patrzeć również w skali całego państwa. Zmniejszenie podatku to mniejsze wpływy do Skarbu Państwa, co przekłada się na większy deficyt w budżecie. Mniejsze wpływy z podatku to także mniejsze środki przeznaczane przez państwo na różne obszary lub brak rozwoju na pewnych polach, co przekłada się na pozycję państwa na arenie międzynarodowej, a także na komfort życia obywateli. Niektórzy jednak twierdzą, że paradoksalnie uproszczenie systemu podatkowego i zmniejszenie obciążeń wpływa na zmniejszenie szarej strefy i uszczelnienie systemu podatkowego.
Czas pokaże jakie będą skutki najnowszej nowelizacji prawa podatkowego, jednak w czasie przyspieszającej inflacji każda dodatkowa kwota, która pozostanie w kieszeni podatnika, jest pożądana.
/Oprac. aplikant adw. Klaudia Boniec i adw. Małgorzata Nowotnik-Zajączkowska/
